De olympische hymne schalt weer over Enoshima haven voor de medaille ceremonie. Op 3 augustus is het voltallige Nederlandse TeamAllianz zeilen samengekomen om de tweevoudige wereldkampioen Annemiek Bekkering en Annette Duetz te eren met hun olympische kroon op het werk; een bronzen medaille in de 49erFX. Eerder stond de hele Nederlandse ploeg hier om het goud te vieren van Kiran Badloe en het brons van Marit Bouwmeester. Het zijn prachtige resultaten in deze wedstijd op het allerhoogste niveau, in zeer complexe omstandigheden. Terwijl de lofzang klinkt denkt de groep terug aan de strijd die is geleverd in de weg naar dit moment.
Badloe Goud (foto World Sailing / Sailing Energy)
Verkennen van het olympische water (2016-2020)
In het najaar van 2016 was Nederland de eerste zeilploeg die naar Enoshima ging op zoek naar antwoorden. Hoe ziet die Baai van Sagami eruit? Wat voor soort golven staan er? Hoe waait de wind over het land naar zee? En hoe waait de zeewind? Maar ook, hoe kan je er lekker leven als je het belangrijkste toernooi in vier jaar moet zeilen?
Op weg naar Tokio werden vele successen geboekt, wereldkampioenschappen gewonnen. In 2020 zijn zes teams en daarmee acht zeilers gekwalificeerd voor Tokyo 2020. Allemaal teams met een één of meerdere wereldkampioenschappen aan boord. Niemand gaat dus naar Tokio voor een T-shirt, ze doen allemaal mee voor goud.
Van thuis gym tot nieuw huis in Tokio
Aan de vooravond van een WK op Palma werden er overhaast boten en materialen in een container gestopt. Als gevolg van de wereldwijde Covid-pandemie was er grote verwarring. Niemand wist waar het materiaal heen moest. Belangrijke wedstrijden werden aan de lopende band afgelast. Tokio leek ineens heel ver weg. Bij sommige atleten zakte de motivatie weg en andere gingen juist harder werken. Ineens had iedereen zijn eigen gym in z’n achtertuin of op zijn zolderkamer.
Uitstel van Spelen was een feit en Japan wordt gesloten voor alle buitenlanders. Kiwi, Chinezen en Australiërs, allemaal geduchte tegenstanders, kwamen onze zeilers en surfers niet meer tegen. Verblijven in het tweede huis van TeamAllianz Zeilen in Tokio uitgesloten. Sterker nog, we mochten niet eens meer bij onze eigen spullen.
Het was niet alleen kommer en kwel. In Nederland mochten topsporters mede dankzij de inspanningen van NOC*NSF weer reizen en de trainingen werden hervat. Het gaf de 49er zeilers Bart Lambriex en Pim van Vugt de kans om zich te plaatsen voor Tokyo 2020. Op de valreep werd een hele goede alternatieve accommodatie gevonden vlak bij de olympische haven. Ook het zeilteam had zijn eigen Corona Liaison Officer (CLO), de protocollen werden verder aangescherpt, mondkapjes verplicht, de hele dag.
Altijd mondkapjes (foto Sailing Energy)
Nederland vecht een uphill battle in Tokio
De Nederlandse zeilers komen op het olympische toernooi niet goed uit de startblokken op 25 juli. Kiran Badloe, Lilian de Geus en Marit Bouwmeester hebben moeite met de verraderlijke landwind die onder invloed van een tyfoon, ver ten oosten van Japan, waait over de Baai van Sagami.
Bouwmeester vecht zich gedurende de week terug naar het podium en Badloe zet uiteindelijk het toernooi naar zijn hand. De Geus kan niet meer aansluiten, ze is volgens eigen zeggen steeds net te laat met haar keuzes, tegen concurrenten die bijna foutloos windsurfen.
Marit Bouwmeester vecht terug (foto: World Sailing / Sailing Energy)
Op 27 juli beginnen de 49ers mannen en vrouwen samen met Nicholas Heiner in de Finn klasse. De resultaten zijn hier redelijk, maar niet indrukwekkend. De 49er mannen Bart Lambriex en Pim van Vugt herstellen zich goed en doen lang mee met kans op het podium. Een slechte dag nekt dit team voor de kansen op een medaille. Zesde plaats is het indrukwekkende eindresultaat van deze olympische debutanten in het wedstrijdveld met zeer ervaren zeilers.
Annemiek Bekkering en Annette Duetz blijven na die openingsdag goed en stabiel presteren en zeilen twee dagen in de gele trui. Een slechte medalrace bepaalt het eindresultaat; Brons. Tevreden kijkt dit team terug op een hele sterke vier jaren in de spectaculaire 49erFX.
Bekkering / Duetz met veel wind (foto: World Sailing / Sailing Energy)
Nicholas Heiner kent te veel wisselende resultaten gedurende het toernooi. Dat kost Heiner op de laatste dag een medaille als hij afsluit met een ijzersterke medalrace. Heiner moet genoegen nemen met het olympische afscheid van zijn favoriete Finn en de pijnlijke vierde plaats.
Als laatste komen de 470 vrouwen in actie in Tokio. Afrodite Zegers en Lobke Berkhout vinden niet de gewenste vorm en fijn afstemming aan boord in het maken van de juiste keuzes. Later in de week laten ze zien dat ze bij de wereldtop kunnen aanhaken en plaatsen zich alsnog voor de medalrace waarin ze als negende over de finish gaan en daarmee tiende worden in het klassement.
Een lofzang voor de Olympische campagne
Terwijl de Olympische hymne klinkt staat TeamAllianz gebroederlijk samen. Zo zijn de Spelen bedoelt. De zeilers kwamen in Enoshima weliswaar noodgedwongen in een klein hotel terecht, in plaats van de ‘eigen huizen’, toch creëert dit een unieke ploeg. De verplichte quarantaine werd omgezet in een kracht. Alleen, maar ook samen, zitten alle zeilers opgesloten in hun veilige haven. Spelletjes spelen - Qwixx was de bom - samen eten, samen lachen én samen treuren.
Eind goed al goed. Doelstelling gehaald en dankbaar dat deze Spelen toch door zijn gegaan. Het is altijd een avontuur en zo ook deze keer. De zeil- en windsurfsport staat weer stevig op de kaart. Met dank aan de NOS heeft Nederland van meer uren zeilen, live danwel semi live, kunnen genieten dan ooit. Miljoenen Nederlanders hebben de verhalen kunnen lezen over onze atleten in de media. Media, die ook alle corona maatregelen ten spijt, klaar staan in de hitte om over onze sporters te verhalen. Op naar het WK Zeilen op eigen water in 2023 in Den Haag en dan door naar Parijs 2024 in waar de zeilsport in Marseille neerstrijkt.
Nicholas Heiner 4de (foto: World Sailing / Sailing Energy)
Reactie bondscoach Jaap Zielhuis
“Ik ben blij met die drie medailles, dat is voor een klein landje als Nederland een waanzinnige prestatie. We zaten dicht bij de vierde medaille bij de laatste boei van de medalrace in de Finn. Nicholas Heiner lag op een bronzen positie, maar dat is niet gelukt. Zo is topsport. Daarvoor waren de prestaties eerder in de week in de Finn niet goed genoeg.”
“Ik ben natuurlijk trots op dit team en hoe we als ploeg omgegaan zijn met elkaar en met de omstandigheden. Maar de belangrijkste vraag gaat over de prestaties van alle verschillende campagnes in dit team. Want we nemen deel in zeven verschillende disciplines en al die campagnes zijn allemaal zo opgezet dat ze het beste passen bij die persoon of dat team.”
“One size, fits nobody. Met andere worden, iedereen moet het precies voor elkaar hebben. Al die verschillende manieren creëert ook veel onderling respect. Omdat ze van elkaar zien dat verschillende wegen tot goud kunnen leiden. En juist die verschillen daar leren ze onderling van.”
“Kiran is fenomenaal. Niet vergeten, dit zijn z’n eerste spelen. Best spannend allemaal. Hij is gewaarschuwd dat er tegen hem geprotesteerd gaat worden en dat gebeurd natuurlijk. Daar gaat hij heel goed mee om. Aaron (McIntosh zijn coach red.) helpt hem daar natuurlijk heel goed bij. En hij maakt het heel indrukwekkend af. Helemaal geweldig.”
“Marit moest vechten deze week. Het was moeizaam. De voorbereiding was bijzonder, we kwamen een week van tevoren in Tokio aan. Net als alle anderen, dus dat is geen excuus. Maar Marit heeft het water heel grondig geanalyseerd met alle notities. Maar op enig moment moet je ook zeggen; die info zit in m’n rugzak en nu gaan we racen. Ieder vlaagje dat er nu staat weer pakken. Want het is natuurlijk geen exacte wetenschap. Dat met flair en met gevoel varen, is pas de volgende dag gekomen. Die eerste dag was wat dat betreft pijnlijk en dan komt die zwarte vlag er ook nog overheen. Het was een uphill battle. Ik heb enorm veel respect voor Marit, hoe hard ze heeft gevochten. Hoewel ze zelf zegt dat ze die medaille voor de derde plaats niet telt, ik tel hem wel mee.”
Zegers / Berkhout (foto: World Sailing / Sailing Energy)
“Annemiek en Annette zijn natuurlijk ook bijzondere vrouwen. Vijf jaar geleden stonden zie in Rio en als het heel spannend werd, gingen ze echt niet zo goed. Twee keer Wereldkampioen geworden intussen. Dat hebben ze op hun eigen manier ontwikkeld. Veel praten, rustig praten onderling, een hele constante lijn hiernaartoe gewerkt. Natuurlijk gun je ze een gouden medaille, maar het zijn kleine dingen alles moet dan goed gaan. Dat is zeilen en dat is de medalrace.”
“Zoals gezegd. Nicholas haalde het net niet in de medalrace. Maar verloor het natuurlijk eerder in de week. Hij zeilt een geweldige medalrace. Die jongen gun je zoveel meer. Hij werkt keihard, zo een sterke gast.”
“Lilian de Geus had denk ook moeite met laat aankomen. Die moet wennen en racen op die plek, dan rust nemen en pas dan beginnen. Het is geen excuus, het is zoals het is, maar ik denk als we volgende week een andere race zouden varen, dan staat Lilian er gewoon weer.”
Lilian de Geus (foto: World Sailing / Sailing Energy)
“Afrodite en Lobke hebben het heel zwaar gehad deze week. Ze hebben heel veel energie gestoken in de onderling samenwerking. Dat is ook heel goed gegaan. Dit voorjaar worden ze nog tweede op het WK. Wat er misging in Tokio weet ik nog niet. Ik denk dat ze het zelf ook nog niet weten. Andere teams varen al langer met elkaar en hebben dit ook allemaal moeten doorstaan zoals Annemiek en Annette in de 49erFX. Het heeft tijd nodig. Afrodite en Lobke is het deze week in elk geval niet gelukt.”
“Tot slot Bart en Pim (Lambriex en Van Vugt). Geweldig toch! Die mannen lopen hier rond met een glimlach op hun mond. Varen hartstikke goed. Twee jongen gasten, in een klasse waar echt de grootste zeilers van de wereld in rond varen. Dat ze er zo dicht op zitten, belooft veel voor de toekomst.”
Over de toekomst gesproken. Het Watersportverbond heeft het druk op weg naar Parijs 2024 en de WK Zeilen in 2023 in Den Haag. Is Jaap Zielhuis daarbij?
“Of ik dat zelf ga doen is nog onzeker. We moeten nog evalueren. Maar inderdaad er ligt veel werk. Over drie jaar zijn al de volgende Spelen en we moeten heel veel gas geven om het in Marseille ook weer zo goed neer te zetten. Komt nog bij dat het World Sailing WK in 2023 in Den Haag is. Voor de Nederlandse zeilers en de zeilsport is dit een heel belangrijk moment.”
Martina Wegman - K1 Kanoslalom
TeamAllianz had niet 10 maar 11 sporters die vanuit het Watersportverbond afreisden naar Tokio. Martina Wegman wist zich vanuit onverwachte hoek in 2019 te kwalificeren voor de Olympische Spelen in Tokio in de discipline K1 Kanoslalom. Onverwacht, omdat ze pas in 2014 deze olympische discipline oppakte. De 32 jarige uit Schoorl, woonachtig in Nieuw-Zeeland, had haar hart verpand aan het extreem kajakken en reisde de hele wereld af om de meest wilde rivieren te bedwingen. In 2014 werd ze gegrepen door de Olympische droom, ze miste op een haar kwalificatie voor Rio, het werd Tokio.
De laatste keer dat een Nederlander in deze discipline uitkwam op de Spelen was in 2008. Het doel was een finale plaats en dat wist Martina te behalen. Het verschil met de absolute top was echter te groot om echt kans te maken op een medaille. Wegman is wel de 4e Nederlander ooit met een top-10 positie in kanoslalom op de Spelen, is iets om trots op te zijn.
Wegman's coach Telmo Olazabal Sanchez kijkt heel positief terug: "Ik ben echt tevreden over het geleverde werk vandaag. Sinds ik Martina ben gaan coachen, is het hoofddoel altijd geweest om een solide semi-finale te varen en vervolgens de Olympische finale in te gaan. Echt blij met de 7e plaats en een Olympisch diploma."
Resultaten TeamAllianz Tokyo 2020ne
- Goud – Kiran Badloe, RS:X Windsurfen
- Brons – Marit Bouwmmester, Laser radial
- Brons – Annemiek Bekkering en Annette Duetz, 49erFX
- Vierde - Nicholas Heiner, Finn
- Vijfde - Lilian de Geus, RS:X Windsurfen
- Zesde - Bart Lambriex en Pim van Vugt, 49er
- Zevende - Martina Wegman, K1 Kanoslalom
- Tiende - Afrodite Zegers en Lobke Berkhout, 470 vrouwen
