Olympische zeilsport
Op de Olympische Spelen wordt in het zeilen, kitefoilen en windsurfen gestreden voor tien olympische medailles in tien verschillende klassen. De zeilsport heeft de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Van die tien olympische disciplines zijn ondertussen vijf foiling. Dat wil zeggen ‘vliegend’ boven het water. Oude klassen met een bewezen programma zijn vervangen door vier olympische nieuwkomers, waarin het Watersportverbond al meerdere jaren flink in heeft geïnvesteerd.
Parijs 2024 in Marseille
Na de uitgestelde Olympische Spelen van Tokio is een compact programma vormgeven voor de volgende Spelen van Parijs, die voor de zeilsport in Marseille worden gehouden omdat er slechts drie jaren voorbereidingstijd is na de Spelen van Tokio.
Olympische Selectie en staf
Arnoud Hummel is voor de deze olympiade benoemd tot hoofdcoach van de nationale selectie van het Watersportverbond. Zijn voorganger Jaap Zielhuis droeg zijn taak 1 juli 2022 na zes jaar als hoofdcoach aan hem over. TeamAllianz, de nationale selectie van het Watersportverbond, bestaat in begin 2022 uit 35- 40 sporters. Door de wisseling van klassen kent de huidige selectie veel nieuwe gezichten, met name bij het wind- en kitefoilen. Uit deze groep ontstaat de nieuwe olympische selectie. Een van de belangrijkste meetmomenten hiervoor is het WK in Den Haag in 2023, waarop Nederland goed scoorde.
Goed resultaat in Tokio is bron van ambitie voor Marseille
De evaluatie van Jaap Zielhuis na de Spelen in Tokio geeft het ambitieniveau aan voor de koers naar Marseille 2024. De zeilploeg wist in Japan drie keer op het podium te staan met goud en twee keer brons. Historisch en mondiaal gezien een goed resultaat. Zielhuis hier destijds het volgende over:
‘Met die score zijn we het derde zeilland van de wereld in de medaillespiegel, een goed resultaat. Maar we hadden een doelstelling van vier medailles. Dus we hebben heel kritisch naar onszelf gekeken in de vele evaluaties. Het doet toch pijn. We zijn happy, het was niet top maar we zetten met vertrouwen koers naar Marseille.”
Top 3 beste zeillanden
Voor Marseille is de ambitie om structureel bij de beste drie zeillanden van de wereld te horen. De bond gaf bij het ontvouwen van de plannen begin 2022 aan dat de technische staf vertrouwen heeft in de toekomst, die ook gezonde uitdagingen biedt. Zeker met de vier nieuwe foilende klassen. De boten en de boards gaan steeds harder. Er wordt letterlijk gevlogen. Dit is een verandering waarin het Watersportverbond voorop wil lopen, met nog maar 2,5 jaar te gaan tot Marseille.
Focus en maatwerk
De sterke pijlers van het olympische topsportprogramma op weg naar Tokio, blijven op weg naar Marseille voor de beste zeilers en surfers van Nederland hetzelfde: sporter centraal, coach gestuurd, focus en maatwerk. De technische staf beoordeelt in welke klassen we als land het meest kansrijk zijn en dat resulteert zeer waarschijnlijk in een afvaardiging op de Spelen in een beperkt aantal olympische klassen.
Zolang mogelijk nationale trainingsgroepen
Naast de twee eerder genoemde pijlers focusgroepen en maatwerk, wordt op weg naar Marseille ook gewerkt aan sterkere en grotere trainingsgroepen met Nederlandse zeilers indien mogelijk. Dit zijn groepen topsporters met meer onderlinge concurrentie uit eigen land. Na Tokio bleek uit de evaluaties dat er extra aandacht moet zijn voor de kracht van trainingsgroepen met, ideaal gezien, Nederlandse partners.
WK 2023 Den Haag, ideale springplank
Met bovenstaande aanpak heeft de technische staf het vertrouwen dat Nederland er straks weer staat in Marseille. Het allergrootste zeiltoernooi naast de Olympische Spelen is het vierjaarlijkse Wereldkampioenschap van World Sailing. Op dat toernooi, dat voor het eerst in de historie in 2023 eigen land werd georganiseerd, eindigde de Nederlandse zeilploeg als beste land op de medaillespiegel.
Vijf focusklassen
Op weg naar Marseille ligt de focus dus op vijf van de tien olympische disciplines:
- Windfoilen mannen (IQ Foil)
- Windfoilen vrouwen (IQ Foil)
- Skiff mannen (49er)
- Skiff vrouwen (49erFX)
- Laser vrouwen (ILCA 6)
Voor alle duidelijkheid, in de mixed 470, de tiende olympische klasse, ziet het Watersportverbond onvoldoende kansen. Hier ligt ook de grens qua beschikbare financiële middelen.
De windfoilers
Kiran Badloe heeft met Huig-Jan Tak en Luuc van Opzeeland een paar sterke concurrenten. Van Opzeeland krijgt van hetWatersportverbond de ruimte om zijn eigen campagne op te zetten en pakte in 2023, op eigen water, de wereldtitel in de IQFoil klasse
Kiran Badloe en Huig-Jan Tak worden gecoacht door Aaron McIntosh. De doorgestroomde talenten in deze trainingsgroep worden begeleid door Matthieu Koops. Voor Lilian de Geus wordt weer begeleidt door Jacco Koops, na een periode van coaching van de Spaanse Ivan Pastor.
Windfoilers Lilian de Geus en Sara Wennekes maken beide kans op het olympische ticket die strijd wordt besloten op het WK te Lanzarote eind januari 2024.
De vrouwen ILCA6 zeilers
In de ILCA 6 (Laser Radial) gaat h de strijd om het olympische ticket tussen Mirthe Akkerman, Marit Bouwmeester, Maxime Jonker en Marissa IJben. De beslissing valt in januari 2024 op het WK in Mar del Plata Argentinië.
De Skiff zeilers
De Nederlandse zeilers in de 49er skiff en 49erFX zijn ondertussen goed voor samen vijf wereldtitels. Ze wonnen in beide klassen het WK in Oman in de post-olympische periode. Dat WK kende niet de sterkste bezetting, maar gezien de moeilijke omstandigheden met heel weinig wind, waren dit sterke prestaties van relatief jonge teams. In het jaar daarop wonnen de mannen de vrouwen het 2022 Wereldkampioenschap in Halifax, Canada. In Den Haag pakten Bart Lambriex en Floris van de Werken voor de derde keer de wereldtitel, terwijl Odile van Aanholt en Annette Duetz, met een knieblessure, het zilver in de wacht sleepten.
Vier projecten
In vier disciplines is er sprake van een ‘projectstatus’.
- Kitefoil mannen
- Kitefoil vrouwen
- Laser mannen (ILCA 7)
- Nacra17
De beleidsmakers van de sectie topsport benoemen in 2021 vier ‘projecten’ op weg naar Marseille. Dit zijn programma’s waarin specifiek wordt geïnvesteerd afhankelijk van het profiel van de klasse en het aanwezige talent. Elk project is anders van vorm, variërend van grote Nederlandse trainingsgroepen in de ILCA7 en Kitefoil of samen met internationale sparringpartners, zoals in de Nacra17.
Op de korte termijn ligt de focus in deze disciplines op een top-8 positie wereldwijd en als het kan ook op de Spelen in 2024. Echter goed om te benadrukken dat deze projecten zo zijn ingericht dat ze in Los Angeles 2028 kansrijk zijn voor medailles.
Kitefoilen mannen en vrouwen
Het kitefoilen staat in 2024 voor het eerst op het Olympische programma. Deze nieuwe discipline is echt een game changer binnen het zeilen. Met bizarre snelheden, kortere wedstrijden en nieuwe formats brengt het een hele nieuwe cultuur in het zeilen. De snelheden zorgen ook voor gevaarlijke situaties. De sport vraagt dus om lef en opperste alertheid.
De Nederlandse kitefoilers bij de mannen zijn in 2019 achterin begonnen en surfen gestaag naar voren. Richting Los Angeles 2028 gaan ze voor de medailles. Casper Bouman is al enige tijd coach van dit team. Het is een fascinerend proces. Bij de vrouwen is Annelous Lammerts internationaal gezien iets verder dan de mannen met een 6de plaats op het recente Allianz WK in Den Haag.
Mixed Multihull
Laila van der Meer en Bjarne Bouwer vormen een jong en veelbelovend team in deze foilende catamaran. Lef, know-how en heel gebalanceerd teamwork zijn in deze klasse essentieel en zij melden zich, sneller dan verwacht, samen met coach Coen de Koning in de absolute wereldtop. In 2023 grepen e net naast een medaille op het Allianz WK in Den Haag en in 2022 wonnen zij al zeer overtuigend goud op het WK U23.
ILCA7
In de ILCA 7 heeft Duko Bos de beste papieren einde 2023. Het is in elk geval zeker dat iemand Nederland vertegenwoordigd en als Bos zijn goede vorm weet door te zetten is de kans groot de Rotterdammer ook naar Marseille gaat.
