Road to Marseille
Olympische zeilsport
Op de Olympische Spelen wordt in de zeil- en surfsport gestreden voor tien olympische medailles in tien verschillende klassen. De zeilsport heeft de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Van die tien klassen zijn ondertussen vijf foiling, dat wil zeggen ‘vliegend’, zwevend boven het water. Oude klassen met een bewezen programma zijn dus vervangen door vier nieuwkomers, waarin het Watersportverbond, ten tijde van publicatie, al enige tijd flink in heeft geïnvesteerd.
Parijs 2024 in Marseille
Na de uitgestelde Olympische Spelen van Tokio is een compact programma vormgeven voor de volgende Spelen van Parijs die voor de zeilsport in Marseille worden gehouden. Er is immers slechts een kleine drie jaar tijd voordat er weer gestreden wordt om tien gouden olympische zeilmedailles.
Olympische Selectie en staf
Arnoud Hummel is voor de deze olympiade benoemd tot hoofdcoach van de nationale selectie van het Watersportverbond. Zijn voorganger Jaap Zielhuis droeg zijn taak 1 juli 2022 na zes jaar als hoofdcoach aan hem over. TeamAllianz, de nationale selectie, bestaat in begin 2022 uit 35- 40 sporters. Door de wisseling van klassen kent de huidige selectie veel nieuwe gezichten, met name bij het wind- en kitefoilen. Uit deze groep gaat de nieuwe olympische selectie ontstaan met het eerste belangrijke meetmoment voor die selectie het WK in Den Haag in 2023.
De huidige groep coaches die de belangrijkste strategische beslissingen neemt, is: Jacco Koops, Aaron McIntosh, Serge Kats en sinds 1 juli 2022 Arnoud Hummel.
Goed resultaat in Tokio is bron van ambitie voor Marseille
De evaluatie van Zielhuis van de Spelen in Tokio laat het ambitieniveau zien voor de koers naar Marseille 2024. De zeilploeg wist in Japan drie keer op het podium te staan met goud, brons, brons. Historisch en mondiaal gezien een goed resultaat. Zielhuis hierover:
‘Met die score zijn we het derde zeilland van de wereld in de medaillespiegel, een goed resultaat. Maar we hadden een doelstelling van vier medailles. Dus we hebben heel kritisch naar onszelf gekeken in de vele evaluaties. Het doet toch pijn. We zijn happy, het was niet top maar we zetten met vertrouwen koers naar Marseille.”
Top 3 beste zeillanden
Voor Marseille is de ambitie om structureel bij de beste drie zeillanden van de wereld te horen. Zielhuis gaf bij het ontvouwen van de plannen begin 2022 aan dat de technische staf vertrouwen heeft in de toekomst, die ook gezonde uitdagingen biedt. Zeker met de vier nieuwe foilende klassen. “Boten en boards gaan steeds harder. We gaan vliegen. Dit is voor ons een verandering waarin we voor willen lopen, met nog maar 2,5 jaar te gaan tot Marseille.”
Focus en maatwerk
Twee sterke pijlers van het olympische topsportprogramma op weg naar Tokio, blijven op weg naar Marseille hetzelfde: focus en maatwerk voor de beste zeilers en surfers van Nederland. De technische staf kiest in welke klassen we als land kansrijk zijn en probeert niet in alle tien olympische klassen voor goud te gaan.
Nieuwe pijler indien mogelijk: meer nationale trainingsgroepen
Naast de twee eerder genoemde pijlers focusgroepen en maatwerk, wordt op weg naar Marseille ook gewerkt aan sterkere en grotere trainingsgroepen met Nederlandse zeilers. Dit zijn groepen topsporters met meer onderlinge concurrentie uit eigen land. Na Tokio evalueerde toenmalige hoofdcoach Zeilhuis: “Er moet extra aandacht zijn voor de kracht van trainingsgroepen met, ideaal gezien, Nederlandse partners.”
WK 2023 Den Haag, ideale springplank
Met bovenstaande aanpak heeft de technische staf het vertrouwen dat Nederland er straks weer staat in Marseille. Het allergrootste zeiltoernooi naast de Olympische Spelen is het vierjaarlijkse Wereldkampioenschap van World Sailing. Dat toernooi wordt voor het eerst in de historie in 2023 eigen land georganiseerd, in Den Haag. Dat is voor de topzeilers van TeamAllianz de ideale springplank om er in 2024 weer te staan als een van de beste zeillanden.
Vijf focusklassen
Voor de komende jaren op weg naar Marseille ligt de focus dus op vijf van de tien olympische disciplines:
- Windfoilen mannen (IQ Foil)
- Windfoilen vrouwen (IQ Foil)
- Skiff mannen (49er)
- Skiff vrouwen (49erFX)
- Laser vrouwen (ILCA 6)
Voor alle duidelijkheid, in de mixed 470, de tiende olympische klasse, ziet het Watersportverbond onvoldoende kansen. Hier ligt ook de grens qua beschikbare financiële middelen.
De windfoilers
Kiran Badloe en Lilian de Geus gaan door in het windfoilen. Badloe heeft er met Huig-Jan Tak en Luuc van Opzeeland een paar sterke concurrenten bij in deze klasse. Zij worden gecoacht door Aaron McIntosh. De doorgestroomde talenten in deze trainingsgroep worden begeleid door Matthieu Koops. Voor Lilian de Geus is Ivan Pastor aangewezen als coach voor 2022. De Spaanse windsurfer is nu in Nederlandse dienst en was jarenlang trainingspartner van Kiran Badloe en Dorian van Rijsselberghe.
De vrouwen ILCA6 zeilers
In de ILCA 6 (Laser Radial) gaat het hele Team Turbo (Mirthe Akkerman, Marit Bouwmeester en Maxime Jonker) door naar Marseille. Zielhuis hierover: “Marit moet als het goed gaat in mei 2022 bevallen en ze heeft aangegeven dat ze doorgaat.”
De Skiff zeilers
De zeilers in de 49er skiff en 49erFX hebben een goede start gemaakt in in 2021. Ze wonnen in beide klassen het WK in Oman in de post-olympische periode. Dat WK kende niet de sterkste bezetting, maar gezien de moeilijke omstandigheden met heel weinig wind, waren dit sterke prestaties van relatief jonge teams. “Op het moment dat het echt spannend werd, hebben ze het afgemaakt. Dat zegt mij veel over de mogelijkheden,” zegt Zielhuis.
Vier projecten
In vier disciplines is er sprake van een ‘projectstatus’.
- Kitefoil mannen
- Kitefoil vrouwen
- Laser mannen (ILCA 7)
- Nacra17
De beleidsmakers van de sectie topsport benoemen vier ‘projecten’ op weg naar Marseille. Dit zijn programma’s waarin heel specifiek wordt geïnvesteerd afhankelijk van het profiel van de klasse en het aanwezige talent. Elk project is anders van vorm, variërend van grote Nederlandse trainingsgroepen (ILCA7, Kitefoilen) tot dames die meetrainen met de heren (Kitefoil) en combinaties met internationale sparringpartners (Nacra17). Op de korte termijn ligt de focus hier op een top-8 positie en rekenen we nog niet op medailles, hoewel dat wel altijd de doelstelling blijft, ook voor 2024. Het project als geheel is er op gericht in Los Angeles 2028 wel kansrijk te zijn voor medailles. Daar is nu een goed bondsprogramma voor nodig. Daar zijn we mee begonnen.
Het kitefoilen staat in 2024 voor het eerst op het Olympische programma. Deze nieuwe discipline is echt een game changer binnen het zeilen. Met bizarre snelheden, kortere wedstrijden en nieuwe formats brengt het een hele nieuwe cultuur in het zeilen. De snelheden zorgen ook voor gevaarlijke situaties. De sport vraagt dus om lef en opperste alertheid.
De Nederlandse kitefoilers bij de mannen zijn drie jaar geleden (2019) achterin begonnen en surfen gestaag naar voren. Richting Los Angeles 2028 gaan ze voor de medailles. Casper Bouman is al enige tijd coach van dit team en wordt in 2022 ondersteund door de Fransman Benoit Gomez, 4e op het WK 2021. Het is een fascinerend proces. Bij de vrouwen is Annelous Lammerts internationaal gezien iets verder dan de mannen met een 12de plaats op het laatste WK. Zij heeft dus veel potentie.
Laila van der Meer en Bjarne Bouwer zijn een jong en veelbelovend team in deze foilende catamaran, nacra17. Lef, know-how en heel gebalanceerd teamwork zijn in deze klasse essentieel en zij gaan samen met coach Coen de Koning de strijd aan met een groep zeer ervaren internationale concurrenten. In 2022 wonnen zij zeer overtuigend goud op het WK U23.
In de ILCA 7 hebben we een grote groep zeilers. Het is nog onduidelijk wie van die groep het echt gaat doen op weg naar Marseille. De ervaren Rodie van Mackelenbergh is coach en Roelof Bouwmeester haakt soms ook aan als coach. “Als je goede mensen de goede dingen laat doen met goede begeleiding, dan is succes gegarandeerd,” zegt Zielhuis.
